تحلیل آسیب‌های رفتاری اخلاق اجتماعی در حوزه سیاست از منظر قرآن و روایات

•   آرشیو : زمستان 1403
•   کد پذیرش : 20047
•   موضوع : سایر شاخه ها
• نویسنده/گان : | زهره مرادی
•   زبان : فارسی
•   نوع مقاله : پژوهشی
•   چکیده مقاله به فارسی : پژوهش حاضر با هدف بررسی و تحلیل آسیب‌های رفتاری در حوزه سیاست از منظر اخلاق اجتماعی با نگاهی عمیق به آموزه‌های قرآن و روایات اسلامی انجام گرفته است. با توجه به اهمیت سیاست به عنوان یکی از اساسی‌ترین ابعاد زندگی اجتماعی و تأثیرگذاری مستقیم آن بر سایر حوزه‌ها، پرداختن به مسائل اخلاقی در این عرصه از اهمیتی دوچندان برخوردار است. آسیب‌های رفتاری در سیاست می‌تواند شامل مواردی چون اختلاف و دودستگی، پیمان شکنی، استبداد رای، عدم شفافیت، تملق و چاپلوسی، بی عدالتی و... باشد. اینگونه آسیب‌ها، نه تنها به تضعیف اعتماد عمومی و کاهش مشروعیت نظام‌های سیاسی منجر می‌شوند، بلکه روابط اجتماعی و همبستگی ملی را نیز تهدید می‌کنند. قرآن کریم و روایات معصومین (علیهم‌السلام)، با ارائه چارچوبی از اصول و قواعد اخلاقی، بر لزوم تقویت رفتارهای درست و ارزش‌های اصیل اسلامی در عرصه سیاست تاکید دارند. در تحلیل این آسیب‌ها، مشخص شد که یکی از عوامل اصلی پیدایش آنها، فاصله گرفتن از معیارهای الهی و اخلاقی است که به شکل‌گیری بحران‌های سیاسی و اجتماعی می‌انجامد. از سوی دیگر، آموزه‌های دینی با تاکید بر ویژگی‌هایی چون عدالت‌گستری، امانت‌داری، صداقت و مسئولیت‌پذیری، به عنوان راهکارهایی برای مقابله با این آسیب‌ها پیشنهاد می‌شوند. بر این اساس، دستیابی به مدلی از سیاست که بر پایه ارزش‌های اخلاقی اسلامی بنا شود، می‌تواند بستر مناسبی برای تحقق عدالت اجتماعی و سیاسی فراهم سازد. یافته‌ها نشان می‌دهد که با استفاده از آموزه‌های قرآنی و روایات، می‌توان به تقویت بنیان‌های اخلاقی سیاست و جلوگیری از انحرافات رفتارهای سیاسی دست یافت. پژوهش حاضر با روش توصیفی تحلیلی و استناد به منابع معتبر به صورت کتابخانه ای عهده دار پاسخگویی به سوال آسیب های رفتاری اخلاق اجتماعی در حوزه سیاست از منظر قرآن و روایات کدامند؟ می‌باشد.
•   لیست منابع : [1] قرآن کریم
  [2] نهج‌البلاغه
  [3] ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، بیروت، دار صادر، ۱۴۱۳
  [4] ابن میثم بحرانی، میثم ابن علی، شرح نهج البلاغه ابن میثم، محمد صادق عارف ودیگران، مشهد، بنیاد پژوهش های اسلامی، 1375
  [5] اقتداری، محمد، سازمان و مدیریت، چاپ هفتم، انتشارات دانشکده علوم اداری و مدیریت بازرگانی، دانشگاه تهران، ش1349
  [6] باقری، خسرو، نگاهی دوباره به تربیت¬اسلامی، تهران، انتشارات مدرسه، 1390
  [7] باقریان، محمد، مفاهیم و چارچوب مدیریت راهبری بانگرش بومی، مرکز آموزش مدیریت دولتی، 1379ش
  [8] بابائی، غلامرضا، فرهنگ سیاسی آرش، انتشارات آشیان، تابستان 1382، چاپ اول
  [9] پور عسگری، اسلام، انتقاد وانتقاد پذیری از نگاه اسلام، مجله مبلغان ش88، اسفند1385
  [10] تمیمی آمدی، عبدالواحد، غررالحکم ودررالکلم، ترجمه حسین شیخ الاسلامی،
  [11] ثقفی، محمد، تفسیر روان جاوید، ج4، انتشارات برهان، 1398ق
  [12] جوهری، اسماعیل، صحاح اللغة، تحقیق احمد عبدالغفور العطار، ج 4، بی جا، بی تا
  [13] جوادی آملی، عبدالله، مراحل اخلاق در قرآن، قم، انتشارات اسراء، بی تا
  [14] همان، تفسیر تسنیم ج15، اسرا، قم 1387
  [15] حاجی، محمدعلی، دانشنامه امام علی( علیه السلام) زیر نظر علی اکبر رشاد (آسیب شناسی تربیت دینی)، ج 4، چاپ اول، پژوهشگاه فرهنگ واندیشه اسلامی، ، تهران، 1380
  [16] حسینی، غلامحسین، قاطعیت و مدارا از دیدگاه علمی، مجله حوزه و دانشگاه 1386ش
  [17] حق شناس، حمید رضا، رویکرد صحیفه سجادیه به اخلاق اجتماعی، پایان نامه ارشد، دانشگاه قم، 1386
  [18] حقی بروسوی، اسماعیل، تفسیر روح البیان، ج5 بیروت، دارالفکر، بی تا
  [19] حرانی، ابو محمد، تحف العقول، بی جا، دار الحدیث، ۱۳۹۳
  [20] خسروپناه، عبدالحسین، آسیب شناسی دین پژوهی معاصر، تهران، انتشارات پژوهشگاه فرهنگ واندیشه اسلامی، 1388
  [21] دورکیم، امیل، قواعد و روش جامع شناسی، ترجمه علی محمد کاردان، تهران، 1373 ه. ش
  [22] دهخدا، علی اکبر، لغت نامه دهخدا، تهران، دانشگاه تهران، ۱۳۸۸
  [23] ذاکری، علی اکبر، اخلاق مسئولان نظام اسلامی، چاپ عروج، 1389
  [24] رهنما، مجید، مسایل کشورهای آسیایی وآفریقایی، چاپ دوم، انتشارات دانشگاه تهران، 1350
  [25] زمردی، محمدرضا، آسیب شناسی فرصت طلبی، مجله گزارش، شماره 158، آذر 1383
  [26] شیخانی، علی باقر و حسین اسحاقی، سریرسخن، ج 3، مرکز نشر هاجر، چاپ اول بهار 94
  [27] طباطبایی، محمدحسین، تفسیر المیزان، تهران، امیر کبیر، ۱۳۸۸
  [28] طالقانی، محمود، پرتوی از قرآن ج 4، شرکت سهامی انتشار 1362
  [29] طیب، عبدالحسین، اطیب البیان فی تفسیرج 5، ناشر سبطین، 1386
  [30] عمید، حسن، فرهنگ عمید، ج 1، تهران، انتشارات امیر کبیر، 1390
  [31] گل سرخی کاشانی، رضا، فرمان امام به مالک اشتر (چابلوسی موقوف)، مجله درسهایی از مکتب اسلام، سال 12 ش 4
  [32] مصباح یزدی، محمد تقی، اخلاق در قرآن، ج 3، انتشارات موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، چاپ 7، قم، 1392
  [33] مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، بی جا، اسلامیه، ۱۴۱۳
  [34] مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، تهران، صدرا، ۱۳۸۸
  [35] مکارم شیرازی، ناصر، یک صد موضوع اخلاقی در قرآن و حدیث، تدوین سیدحسین حسینی، دارالکتب-الاسلامیه، چاپ دو1383
  [36] همان، تفسیر نمونه، ج24، قم، انتشارات دارالکتب الاسلامیه، بی تا
  [37] موسوی خمینی، روح الله، چهل حدیث، تهران، موسسه تنظیم و نشرآثار امام خمینی، 1382
  [38] محمدی ری شهری، محمد، میزان الحکمه، ج9، ترجمه حمیدرضا شیخی، قم، دارالحدیث، 1379
  [39] همان، اخلاق مدیران، موسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، دی 1383
  [40] میر باقری، کاظم وحسن نامدار، آسیب شناسی قدرت سیاسی از منظر قرآن کریم، مجله علوم سیاسی، ش62، 1392
  [41] مغنیه، محمد جواد، التفسیر المبین، قم، بنیاد بعثت، 1363
  [42] مصطفوی، حسن، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، الطبعه الاولی، وزارت اشقافه و الارشاد الاسلامی، ج3، 1365 ش
  [43] محلاتی، محمد سروش، سطحی نگری دینی، مجله جامعه اسلامی، دندانپزشکان، دوره 22 ش 4، زمستان 89
  [44] مدرسی، محمدتقی، من هدی القران، ج9، تهران، دارمحبی الحسین، 1419ق
  [45] مفید، ابوعبدلله محمد بن محمد، الجمل، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، 1416ق
  [46] نراقی، احمد، معراج السعاده، نشر دهقان، تهران 1376 ش
  [47] ولایی، عیسی، مبانی سیاست در اسلام، تهران، وزارت فرهنگ وارشاد اسلامی، 1377
•   کلمات کلیدی به فارسی : آسیب، اخلاق، اخلاق اجتماعی، سیاست، قرآن، روایات.
•   چکیده مقاله به انگلیسی :
•   کلمات کلیدی به انگلیسی :
•  صفحات : 19-36
•   دانلود فایل ( 707.57 KB )