جایگاه نفت در برنامه ششم توسعه

•   آرشیو : زمستان 1402
•   کد پذیرش : 20020
•   موضوع : علوم سیاسی
• نویسنده/گان : | علی اشرف هواسی
•   زبان : فارسی
•   نوع مقاله : پژوهشی
•   چکیده مقاله به فارسی : مقاله حاضر سعی دارد به بررسی جایگاه نفت در برنامه ششم توسعه بپردازد. سوال اصلی این گونه مطرح شده است که تحولات جهانی بازار نفت چه تأثیری بر اصلاح ساختار اداری ایران در برنامه ششم توسعه داشته است؟ در پاسخ این فرضیه مطرح شده است که تحولات جهانی بازار نفت باعث کاهش وابستگی به درامدهای نفتی در برنامه‌های ششم توسعه شده است. یکی از مهم¬ترین حوزه‌های اقتصادی کشور، حوزه نفت است. همین موضوع نیز سبب شده است تا این حوزه جایگاه شاخصی در قوانین بالادستی برنامه ششم توسعه داشته باشد به گونه‌ای که مواد 11 تا 18 سیاست‌های کلی برنامه ششم توسعه و مواد 4، 8 و 13 تا 15 سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی به حوزه انرژی اختصاص پیدا کرده است. در برنامه ششم توسعه، هدف اصلی دست اندرکاراتن اجرایی حوزه نفت، لتاش برای کاهش وابستگی به نفت و درآمدهای نفتی است. در راستای حرکت به سوی این مهم، سیاست‌های کلی برنامه ششم توسعه در حوزه صنعت نفت را می‌توان در موارد زیر برشمرد: الف) تدوین سیاست‌های کلی نظام به‌صورت شفاف، صریح و قاعده‌مند که تبیین‌کننده چارچوب‌های حرکت بخش‌های مختلف اقتصاد باشد ب) نظارت بر تصویب قوانین و مقررات منطبق با سیاست‌ها ج) مقابله با رویکردهای سلیقه‌ای مغایر سیاست‌های رسمی کشور توسط مسوولان و مجریان دستگاه‌های اجرایی و شرکت‌های دولتی.
•   لیست منابع : [1] آبراهامیان، پرواند، (1383)، ایران بین دو انقلاب، ترجمه احمد گل محمدی و محمد ابراهیم فتاحی، تهران، نشر نو.
  [2] احمدی، علیرضا، (1389)، «مجموعه مقالات جامعه مدنی در انقلاب اسلامی»، بررسی موانع توسعه جامعه مدنی در ایران، تهران، سازمان مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی.
  [3] باریر، جولیان. 1363. اقتصاد ایران از ۱۲۷۹ تا ۱۳۴۹، تهران: مركز تحقیقات تخصصی حسابداری و حسابرسی.
  [4] دهشیار، حسین. 1380. تحولات سیاسی ایران سالهای 1358-1342. تهران: نشر روزنه.
  [5] زمان زاده، حمید و صادق الحسینی(1391)، «اقتصاد ایران در تنگنای توسعه»، تهران، نشر مرکز.
  [6] شکاری، عبدالقیوم(1379)، «نظریه‌ی دولت تحصیلدار و انقلاب اسلامی»، تهران، انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
  [7] شیخ زاده، حسین(1391)، «نفت ایران؛ عامل یا مانع توسعه»، تهران، شرکت سهامی انتشار.
  [8] صدیق، میرابراهیم و نصرت الله حیدری(1386) مسائل سیاسی – اقتصادی نفت ایران. ایلام: نشر رامان.
  [9] قنبری، علی(1390)، «اقتصادهای نفتی»، تهران، نشر چالش
  [10] كاتوزیان، محمدعلی(همایون). 1366. اقتصاد سیاسی ایران، ج ۱، ترجمۀ محمدرضا نفیسی، تهران: پاپیروس.
  [11] میرترابی، سعید(1384)، «مسائل نفت ایران»، تهران، نشر قومس.
  [12] میرترابی، سعید(1391)، «درآمدی بر اقتصاد سیاسی نفت و مسائل نفت ایران»، تهران، نشر قومس
  [13] همایون کاتوزیان، محمدعلی، (1378)، نه مقاله در جامعه‌‌شناسی تاریخی ایران، نفت و توسعه اقتصادی، ترجمه علیرضا طیب، تهران، نشر مرکز.
  [14] هالیدی، فرد. 1358. دیكتاتوری و توسعه سرمایه‌داری در ایران، ترجمۀ فضل‌الله نیك‌آیین، تهران: امیركبیر.
  [15] ابهری، مهدی. 1394. نقش نفت در برنامه ششم توسعه. ماهنامه شمیم. شماره 54.
  [16] پناهی، محمد حسین و اشرف امینی (1390)، «دولت رانتی، اقتصاد دولتی، فرهنگ سیاسی و... »، فصلنامه‌ی تحقیقات سیاسی و بین الملل، شماره 7.
  [17] حاجی یوسفی، امیرمحمد. 1391. دولت رانتیر و توسعه اقتصادی در ایران. ماهنامه کاوش. شماره 26.
  [18] حسینی، محمد صادق (1386)، «بررسی ابعاد و مؤلفه‌های اقتصاد مقاومتی جمهوری اسلامی ایران در اندیشه‌ی حضر آیت الله خامنه ای»، فصلنامه علمی-پژوهشی مطالعات انقلاب اسلامی، شماره 32
  [19] حسینی، حسین. 1390. جایگاه نفت در بنرماه‌های توسعه. ماهنامه کاوش. شماره 21.
  [20] حیدرزاده هنزائی، علیرضا (1391)، اقتصاد مقاومتی؛ بایدها و نبایدها، بازارُسرمایه، شماره 30، شهریور.
  [21] خضری، محمد (1387)، « اقتصاد سیاسی رانت جویی در بودجه ریزی دولت ایران»، پژوهشنامه‌ی علوم سیاسی، سال سوم، شماره 4، پاییز.
  [22] زرگر، علی (1388)، «اقتصاد سیاسی نفت»، سیاسی-اقتصادی، شماره288.
  [23] شکوری، ابوالفضل (1389)، اقتصاد مقاومتی یعنی اقتصاد بدون نفت، بازارُسرمایه، شماره33، آذر.
  [24] عظیمی، محسن (1388)، «بررسی مکانیسم‌های اثر گذاری درآمدهای نفتی بر رشد اقتصادی کشورهای صادرکننده‌ی نفت ازدیدگاه بلای منابع»، فصلنامه‌ی مطالعات اقتصاد انرژی، سال پنجم، شماره 16.
  [25] طاهری، ابوالقاسم و علیرضا صفری امان. 1391. «رانت جویی سیاسی و پیامدهای آن»، فصلنامه مطالعات بین‌‌المللی، سال سوم، ش 3.
  [26] طاهری، ابوالقاسم (1386)، رانت، دولت رانتیر و پیامدهای آن، فصلنامه‌ی مطالعات بین الملل آی اس جی، سال، شماره 4.
  [27] کریمی، رسول. 1395. نفت در افق 1404. ماهنامه وزارت نفت. شماره 14.
  [28] مناجاتی، مهدی(1388)، الزامات موفقیت در اقتصاد مقاومتی، دیدگاه، شماره‌های 34و35، اسفند91 و فروردین92.
  [29] موثقی، احمد و دلارام غنیمی فرد(1391)، «نفت و دموکراسی: مورد کشورهای صادرکننده‌ی نفت»، فصلنامه‌ی سیاست، دوره‌ی 42، شماره 2، تابستان.
  [30] موسوی، بهروز(1384)، اقتصاد مقاومتی یعنی اقتصاد بدون نفت، بازارُسرمایه، شماره33، آذرماه.
  [31] مهدوی، امیر (1380)، تمایزهای اقتصاد مقاومتی و مقاومت اقتصادی، بازارُسرمایه، شماره33، 28.
  [32] مهری، صادق. 1394. جایگاه انرژی در برنامه ششم توسعه. ماهنماه ایران اقتصادی. شماره 54.
  [33] نجفی، فرازاد. 1395. نفت و برنامه ششم توسعه. ماهنامه رضوان. شماره 21.
  [34] نصری، منوچهر(1383)، «ضرورت دقت در سیاست‌های نفتی»، بازرگانی و تجارت، شماره33..
  [35] ولی پور زرومی، سید حسن (1383)، «اقتصاد مقاومتی؛ راهکاری برای توسعه»، مشکوة، شماره 118.
•   کلمات کلیدی به فارسی : نفت، برنامه ششم توسعه، اقتصاد
•   چکیده مقاله به انگلیسی : This study aims to investigate certain dimensions of civil responsibility, as a form of legal obligation and social obligation in the context of today's economy. In the current global context, in order for the economy and therefore the society to continue to survive, it is necessary to consider the provision of environmental sustainability. The themes of this line of development in the field of civil responsibility will be examined in this study This article tries to examine the position of oil in the sixth development plan. The main question has been raised as follows: What effect did the global oil market developments have on the reform of Iran's administrative structure in the sixth development plan? In response to this hypothesis, it has been proposed that the global changes in the oil market have reduced dependence on oil revenues in the sixth development plans. One of the most important economic fields of the country is the oil field. This issue has also caused this field to have an important position in the upstream laws of the 6th Development Plan, so that articles 11 to 18 of the general policies of the 6th Development Plan and articles 4, 8 and 13 to 15 of the general policies of the resistance economy are dedicated to the field of energy. Is. In the sixth development plan, the main goal of the executive intervention in the oil field is to reduce dependence on oil and oil revenues. In line with moving towards this important, the general policies of the 6th development plan in the field of oil industry can be listed in the following cases: a) Formulation of the general policies of the system in a transparent, explicit and regular manner that explains the frameworks of the movement of different sectors of the economy. b) Monitoring the approval Laws and regulations in accordance with the policies c) Countering the tasteful approaches contrary to the official policies of the country by the officials and executives of the executive bodies and state companies.
•   کلمات کلیدی به انگلیسی : Oil, sixth development plan, economy
•  صفحات : 76-92
•   دانلود فایل ( 1.17 MB )