بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر سلامت خانواده کارگران شرکت های صنعتی (مطالعه موردی: شرکت های صنعتی شهرستان اردکان)

•   آرشیو : پاییز 1401
•   کد پذیرش : 19955
•   موضوع : جامعه شناسی
• نویسنده/گان : | سیدرضا طاهرزاده اردکانی، احمد کلاتی ساداتی، مهناز فرهمند
•   زبان : فارسی
•   نوع مقاله : پژوهشی
•   چکیده مقاله به فارسی : هدف پژوهش حاضر، بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر سلامت خانواده‌های کارگران در شرکت‌های صنعتی شهرستان اردکان در سال 1400 بوده است. این پژوهش بصورت مقطعی و در قالب یک مطالعه توصیفی-تحلیلی می‌باشد. جامعه آماری در پژوهش حاضر شامل کارگران شرکت‌های شیشه شناور، کاشی و سرامیک، ماشین سازی و فولاد و آهن بود. این شرکت‌ها جمعیتی بالغ بر 3000 نفر کارگر دارند که 400 نفر با استفاده از فرمول کوکران به شیوه نمونه گیری تصادفی در‌دسترس، به عنوان حجم نمونه انتخاب شده‌اند. برای گردآوری داده‌ها از پرسشنامه سلامت خانواده هاوشتات و همکاران (1985)، پرسشنامه سازگاری اجتماعی بل (1962) و پرسشنامه حمایت اجتماعی واکس و همکاران (1986) استفاده شد. روش‌های تجزیه و تحلیل اطلاعات با نرم افزار Spss نسخه 21 شامل ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون و آنالیز واریانس یک طرفه انجام شد. یافته‌ها نشان داد بین سلامت خانواده کارگران با وضعیت تأهل، بعد خانوار، سطح تحصیلات، دفعات تغییر شغل و وضعیت مهاجرت کارگران رابطه معنی داری وجود ندارد. در حالیکه بین سلامت خانواده کارگران با سازگاری اجتماعی و حمایت اجتماعی آنها در محیط کاری رابطه معناداری وجود دارد.
•   لیست منابع : [1] آذین، احمد و موسوی، سید محمود. (1390). بررسی نقش عوامل آموزشگاهی بر سازگاری اجتماعی دانش آموزان مقطع متوسطه شهرستان فریدون شهر. جامعه شناسی کاربردی، 22 (41): 183-200.
  [2] ابراهیمی قوام، صغری. (1371). بررسی اعتبار سه مفهوم منبع کنترل، عزت نفس و حمایت اجتماعی. پایان نامه کارشناسی ارشد روانشناسی تربیتی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی تهران.
  [3] اعزازی، شهلا. (1399). جامعه شناسی خانواده: با تاکید بر نقش، ساختار و کارکرد خانواده در دوران معاصر. تهران: انتشارات روشنگران و مطالعات زنان.
  [4] اعزازی، شهلا. (1382). جامعه شناسی خانواده. تهران: انتشارات روشن گران و مطالعات زنان.
  [5] اکبری، مریم؛ نجفی، ساریسا؛ ندریان، حیدر. (1396). رابطه سرمایه اجتماعی و حمایت اجتماعی درک شده با سلامت روان زنان در شهر سنندج، مطالعه ای مبتنی بر جامعه. آموزش بهداشت و ارتقای سلامت ایران، 5 (3): 155-163.
  [6] بهنام، جمشید. (1392). تحولات خانواده. ترجمه جعفر پوینده. تهران: انتشارات ماهی.
  [7] بیگلر مزلقانی، پرستو و غلامی فشارکی، محمد. (1399). نقش واسطه ای حمایت اجتماعی در رابطه بین جو عاطفی خانواده و اضطراب اجتماعی نوجوانان. مجله نوید نو، 23 (73): 35-46.
  [8] پرچم، اعظم؛ فاتحی زاده، مریم؛ الله یاری، حمیده. (1391). مقایسه سبک های فرزندپروری بامریند با سبک فرزندپروری مسئولانه در اسلام. پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی، 20 (14): 115-138.
  [9] پناغی، لیلی؛ زاده محمدی، علی؛ باقریان، فاطمه؛ پاکدامن، شهلا؛ احمدآبادی، زهره؛ محمدی، سمیه (1395). جست و جوی الگوهای سلامت خانواده ایرانی: یک مطالعه کیفی. فصلنامه خانواده پژوهشی، 12 (46): 179-196.
  [10] پناهی، محمد حسین و زارعان، منصوره. (1391). سلامت خانوده و عوامل اجتماعی مؤثر بر آن. فصلنامه علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی، 5 (9): 13-17.
  [11] پور شهریار، حسین؛ رسول زاده طباطبایی، کاظم؛ خداپناهی، محمد کریم؛ کاظم نژاد، انوشیروان؛ خفری، ثریا. (1387). بررسی رابطه بین سطوح سازگاری و رگه های شخصیتی نوجوانان. مجله علوم رفتاری، 2 (2): 97-106.
  [12] تبریزی، منصوره. (1396). سلامت خانواده و مصرف رسانه. پایان نامه و رساله دکتری. دانشگاه علامه طباطبایی، تهران.
  [13] ترابی، زهره. (1393). بررسی رابطه حمایت اجتماعی با فرسودگی تحصیلی در دانشجویان دانشگاه پیام نور ابرکوه. پایان نامه کارشناسی ارشد روانشناسی. دانشگاه پیام نور واحد ابرکوه.
  [14] تربتی نژاد، حسین و سعیدی پور، پریماه. (1399). رابطه عملکرد خانواده و سازگاری اجتماعی با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دوره دوم متوسطه. مطالعات و تحقیقات در علوم رفتاری، 2 (3): 18-35.
  [15] جمالی قره قشلاقی، الهه. (1394). بررسی رابطه هوش اجتماعی با کنترل پرخاشگری و افزایش سازگاری - فردی در بین دانشجویان علوم انسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه در سال تحصیلی 94-1393 . پایان نامه کارشناسی ارشد روان شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه.
  [16] حضرتی لیلان، اکرم. (1389). بررسی رابطه بین شیوه های فرزندپروری و الدین و میزان اضطراب دانش آموزان. اولین همایش کشوری دانشجویی عوامل اجتماعی موثر بر سلامت، تهران.
  [17] خدادادی سنگده، جواد. (1393). شناسایی و سنجش شاخص های سلامت خانواده و ارائه مدل خانواده سالم مبتنی بر بافت فرهنگی و اجتماعی. رساله دکتری مشاوره، دانشگاه خوارزمی.
  [18] خدادادی سنگده، جواد؛ احمدی، خدابخش؛ آموستی، فروغ. (1394) . شناسایی عوامل معنوی مؤثر بر سلامت خانواده های نظامی: یک مطالعه کیفی. مجله علوم مراقبتی نظامی، 2 (3): 134-142.
  [19] خدادوست، مصطفی و کریمی، رمضان. (1389). سازگاری تحصیلی دانشجویان. مجموعه مقالات پنجمین سمینار سراسری بهداشت روانی دانشجویان تهران.
  [20] دادستان، پریرخ و منصور، محمود. (1392). روان شناسی ژنتیک2: نظام های تحولی از روان تحلیلگری تا رفتارشناسی و نظام های عینی. تهران: انتشارات رشد.
  [21] ذاکری هامانه، عذرا. (1393). بررسی میزان سلامت خانواده و عوامل اجتماعی موثر بر آن، مطالعه تطبيقي: شهرهاي یزد و تهران. پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه الزهراء.
  [22] راهب، غنچه؛ رفعتی، سید عزیز؛ پسندیده، مریم؛ شریعتی، مسعود. (1386). شناخت رابطه فرسودگی شغلی پلیس زن با کارکردهای خانوادگی آنها در سال 86. فصلنامه پلیس زن، 1 (4): 38-54.
  [23] رستگار خالد، امير. (1383). رابطه کار/ خانواده : تفاوت هاي جنسيتي در برخورداري از حمايت اجتماعي. پژوهش زنان، 2 (2): 55-67.
  [24] زارتسکی، ایلای. (1390). سرمایه داری، خانواده و زندگی شخصی. ترجمه منیژه نجم عراقی. تهران: انتشارات نی.
  [25] سارانی، پریسا؛ اکبری، فریده؛ اورنگی، مرضیه. (1399). نقش خانواده و ارتباط بین فردی سالم بر سازگاری اجتماعی فرزندان. هفتمین کنفرانس بین المللی روانشناسی،مشاوره و علوم تربیتی، تهران، ایران.
  [26] ستیر. ویرجینیا. (1395). خانواده درمانگر، مددکار الگوی فرآیند ارزشمندسازی انسانی. تهران: انتشارات دانژه.
  [27] شه بخش، افشین. (1390). بررسی و مقایسه رابطه بین ابعاد کمال گرایی، حمایت اجتماعی با فرسودگی تحصیلی در دانشجویان با سطوح بالا و پایین افسردگی تحصیلی دانشگاه علامه طباطبایی. پایان نامه کارشناسی ارشد روانشناسی تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی تهران.
  [28] طاهری بخش، ناهید. (1395). بررسی رابطه سلامت خانواده اصلی باسازگاری زناشویی در زوجین شهر تهران. مجله پیشرفت های نوین در علوم رفتاری، 1 (2):1-12.
  [29] طهماسیان، کارینه؛ موتایی، فرشته؛ چیمه، نرگس؛ اناری، آسیه؛ اناری، رضوان؛ طاهری فر، زهرا. (1396). ﺗﺤﻠﯿﻞ وﺿﻌﯿﺖ ﺳﻼﻣﺖ ﺧﺎﻧﻮادهﻫﺎي اﯾﺮاﻧﯽ: ﻣﻔﻬﻮم ﺧﺎﻧﻮاده ﺳﺎﻟﻢ، ﺷﻨﺎﺧﺖ وﯾﮋﮔﯽﻫﺎي ﺧﺎﻧﻮادهي ﺳﺎﻟﻢ اﯾﺮاﻧﯽ و ﻋﻮاﻣﻞ آﺳﯿﺐزا از دﯾﺪﮔﺎه ﻣﺘﺨﺼﺼﺎن. مجله دانشکده پرستاری و مامایی ارومیه، 15 (8): 630-641.
  [30] فرحبخش، کیومرث. (1390). همبستگی بین ویژگی های ادراک شده خانواده اصلی و فعلی و رابطه آن با تعارض زناشویی. فرهنگ مشاوره و روان درمانی، 2 (6): 26-38.
  [31] قاسمی پور، مریم و جهانبخش گنجه، سحر. (1389). رابطه حمایت اجتماعی و سلامت روان در دانشجویان شهرستان خرم آباد. فصلنامه علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی لرستان، 12 (1): 1-8.
  [32] محمدی فر، محمد علی؛ کاظمی، سکینه؛ زارعی مته کلایی، الهه. (1395). نقش عملکرد خانواده و خودکارآمدی در سازگاری اجتماعی دانش آموزان. روانشناسی مدرسه و آموزشگاه، 5 (4): 117-131.
  [33] میکائیلی، فرزانه و امام زاده، زهرا. (1387). رابطه هوش هیجانی اجتماعی و سازگاری اجتماعی در دانشجویان دارای حکم انظباطی و مقایسه آن با دانشجویان بدون حکم. فصلنامه علمی پژوهشی دانشگاه تبریز، 3 (11): 31-48.
  [34] نمازی، فرحناز و سهرابی شگفتی، نادره. (1397). نقش واسطه گری سازگاری اجتماعی در بین الگوهای خانواده و سلامت روان نوجوانان. مطالعات روانشناسی تربیتی، 15 (29): 237-256.
  [35] نوابی نژاد، شکوه. (1396). مشاوره ازدواج و خانواده درمانی. تهران: انتشارات انجمن اولیاء و مربیان.
  [36] همتی، رضا؛ رحیمی علی آبادی، اباذر. (1393). بررسی رابطه حمایت اجتماعی با سلامت روانی (مطالعه موردی زنان شهر خلخال). مطالعات علوم اجتماعی ایران، 11 (42): 105-119.
  [37] Bomar, P. (2004). Promoting health in families: Applying family research and theory to nursing practice (3rd ed.). Philadelphia: Saunders.
  [38] Elgar, F. J., Craig, W., & Trites, S. J. (2013). Family dinners, communication, and mental health in Canadian adolescents. Journal of adolescent health, 52(4), 433-438.
  [39] Fine, M. A., & Fincham, F. D. (2013). Handbook of family theories: A content-based approach. Routledge.
  [40] Grochowski, G. (2014). Families and health. New York: SAGE Publications, Inc.
  [41] Gündüz, M., & Alakbarov, N. (2019). Analysis of social adjustment factors of international students in Turkey. Journal of International Students, 9(4), 1155-1171.
  [42] Hovestadt, A. J., Anderson, W. T., Piercy, F. P., Cochran, S. W., & Fine, M. (1985). A family- of-origin scale. Journal of Marital and Family Therapy, 11, 287-297.
  [43] Huston, T. L. (2000). The social ecology of marriage and other intimate unions. Journal of Marriage and Family, 62(2), 298-320.
  [44] Insel, P. M., & Roth, W. T. (2008). Core Concepts in Health Brief. Boston, MA: McGraw-Hill.
  [45] Lei, X., & Kantor, J. (2021). Social support and family functioning in Chinese families of children with autism spectrum disorder. International journal of environmental research and public health, 18(7), 3504.
  [46] Petrogiannis, K., & Softas-Nall, L. C. (2010). The family of origin scale in Greece. International Journal of Psychological Studies, 2(1), 3.
  [47] Qi, W., Liu, Y., Lv, H., Ge, J., Meng, Y., Zhao, N., ... & Hu, J. (2022). Effects of family relationship and social support on the mental health of Chinese postpartum women. BMC Pregnancy and Childbirth, 22(1), 1-10.
  [48] Soulsby, L. K., & Bennett, K. M. (2015). Marriage and psychological wellbeing: The role of social support. Psychology, 6(11), 1349-1359.
  [49] Sperry, L. (2011). Assessment of couples and families: Contemporary and cutting-edge strategies. Routledge.
  [50] Uchino, B. N., Bowen, K., Kent de Grey, R., Mikel, J., & Fisher, E. B. (2018). Social support and physical health: Models, mechanisms, and opportunities. In Principles and concepts of behavioral medicine (pp. 341-372). Springer, New York, NY.
•   کلمات کلیدی به فارسی : سلامت خانواده، عوامل اجتماعی، سازگاری اجتماعی، حمایت اجتماعی، کارگران.
•   چکیده مقاله به انگلیسی : The purpose of this research was to investigate the social factors affecting the health of workers' families in the industrial companies of Ardakan city in 1400. This research is cross-sectional and in the form of a descriptive-analytical study. The statistical population in the present study included the workers of float glass, tile and ceramic, machinery, and steel and iron companies. These companies have a population of more than 3000 workers, of which 400 people were selected as the sample size using Cochran's formula in the available random sampling method. To collect data, Havstadt et al.'s family health questionnaire (1985), Bell's social adjustment questionnaire (1962) and Wax et al.'s social support questionnaire (1986) were used. Data analysis methods were performed with Spss software version 21, including Pearson's correlation coefficient, regression and one-way analysis of variance. The findings showed that there is no significant relationship between workers' family health and marital status, household size, education level, frequency of job changes and workers' immigration status. While there is a significant relationship between the health of workers' families and their social adaptation and social support in the work environment.
•   کلمات کلیدی به انگلیسی : family health, social factors, social adaptation, social support, workers
•  صفحات : 68-86
•   دانلود فایل ( 455.10 KB )